Η ΔΑ οφείλεται σε βλάβες που προκαλεί το υψηλό επίπεδο γλυκόζης σε μικρά αγγεία του αμφιβληστροειδούς. Εμφανίζεται σε διαβητικούς τύπου Ι και τύπου ΙΙ κάποια χρόνια μετά την έναρξη της νόσου. Ενδεικτικά η πιθανότητα να εμφανίσει κάποιος ΔΑ 10 χρόνια από την εμφάνιση του διαβήτη ανέρχεται στο 50%, ενώ πριν την εφηβεία είναι σπάνια.
Σε πρώιμα στάδια η ΔΑ είναι ασυμπτωματική. Σε πιο προχωρημένα στάδια ο ασθενής μπορεί να εμφανίζει:
Η ΔΑ διακρίνεται στην μη παραγωγική και την παραγωγική. Η μη παραγωγική ΔΑ κατατάσσεται ως ήπια, μέτρια και σοβαρή ανάλογα με τις αλλοιώσεις του αμφιβληστροειδούς. Δεν χρήζει θεραπείας αλλά τακτικής παρακολούθησης η συχνότητα της οποίας εξαρτάται από την βαρύτητα των ευρημάτων. Καλή ρύθμιση του σακχάρου και της αρτηριακής πίεσης μπορεί να βοηθήσει σε μερική αναστροφή των αλλοιώσεων. Η παραγωγική ΔΑ χαρακτηρίζεται από δημιουργία νέων αγγείων ως αποτέλεσμα μειωμένης οξυγόνωσης του αμφιβληστροειδούς. Τα αγγεία αυτά είναι παθολογικά και έχουν τάση να αιμορραγήσουν. Όταν αναπτύσσονται στην ίριδα προκαλούν νεοαγγειακό γλαύκωμα με επίμονη και ανθεκτική στη θεραπεία αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Η νεοαγγείωση του αμφιβληστροειδούς μπορεί να επιπλακεί με αιμορραγίες και αποκόλληση του με αποτέλεσμα απώλεια όρασης. Η παραγωγική μορφή της ΔΑ χρήζει άμεσης αντιμετώπισης με
Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελεί η Διαβητική Ωχροπάθεια. Διακρίνεται σε εστιακή, διάχυτη, εξιδρωματική, ισχαιμική ή συνδυασμό τους. Όταν έχει προσβληθεί το κέντρο της ωχράς κηλίδος και απειλείται η όραση ενδείκνυται θεραπεία με λέιζερ , ενδοβολβικές ενέσεις ή υαλοειδεκτομή κατά περίπτωση (εξαίρεση αποτελεί η ισχαιμική ωχροπάθεια).
Εν κατακλείδι η θεραπεία της ΔΑ εξατομικεύεται. Ο ασθενής παρακολουθείται με βυθοσκόπηση ανά τακτά διαστήματα σε συνδυασμό με πιο ειδικές εξετάσεις όπου είναι απαραίτητο. Αυτές είναι η φλουοροαγγειογραφία με την οποία ελέγχεται η αρτιότητα του αγγειακού δικτύου του οφθαλμού και η οπτική τομογραφία συνοχής η οποία παρέχει έναν ακριβή και μη επεμβατικό τρόπο παρακολούθησης του οιδήματος της ωχράς κηλίδος.
Ο διαβητικός ασθενής πρέπει να εκπαιδευτεί ότι η σωστή ρύθμιση του σακχάρου και των άλλων επιβαρυντικών παραμέτρων είναι πρωταρχικής σημασίας όπως και η άσκηση και γενικότερα η υιοθέτηση ενός υγιεινούς τρόπου ζωής. Η συνεργασία παθολόγου/ενδοκρινολόγου με τον οφθαλμίατρο είναι απαραίτητη.